Competenties
Bij het opstarten van een selectieprocedure bepalen we over welke competenties je als nieuwe medewerker moet beschikken om een job uit te oefenen. Elke job vereist namelijk verschillende competenties.
Competenties beschrijven hoe je een job moet uitoefenen en welke kennis en vaardigheden je nodig hebt om je taken goed uit te voeren. Ze worden opgedeeld in enerzijds gedragscompetenties en anderzijds technische competenties.
Competenties vormen bij de federale overheid niet enkel de basis voor het aanwerven van medewerkers, maar zijn belangrijk gedurende de hele loopbaan. Als medewerker in de federale overheid krijg je de kans om je competenties verder te ontwikkelen via een ruim aanbod van leer- en ontwikkelingsactiviteiten. Van klassieke opleidingen en e-learnings tot individuele coaching, er zijn leeroplossingen op maat van elke job in het federale landschap. Ook je opgebouwde ervaring op de werkvloer zal bijdragen tot de evolutie van jouw persoonlijke competentieprofiel.
Gedragscompetenties
Om toekomstige uitdagingen succesvol aan te gaan heeft de federale overheid 12 futureproof gedragscompetenties gedefinieerd. Deze 12 competenties gelden voor alle medewerkers op alle niveaus, gaande van uitvoerende functies tot en met top management functies. Natuurlijk verwachten we niet dat iedereen al deze competenties in dezelfde mate beheerst. Dit wordt bepaald door de functiefamilie waartoe de functie behoort.
Alle federale jobs zijn ondergebracht in 18 functiefamilies. Een functiefamilie groepeert alle jobs die een gelijkaardig werkproces volgen. Dit betekent dus dat voor jobs binnen één functiefamilie bepaalde gedragscompetenties relatief belangrijker zijn dan andere en ook dat de noodzakelijke beheersingsniveaus verschillen.
Het overzicht van de verwachte beheersingsniveaus voor een bepaalde functiefamilie is samengebracht in een gedragscompetentieprofiel.
Technische competenties
Een technische competentie is specifieke theoretische en/of praktische kennis die nodig is om een job goed uit te oefenen. Er zijn twee types: competenties eigen aan een beroep en ondersteunende competenties.
- Competenties eigen aan een beroep omvatten technische competenties rond regelgeving, vaardigheden, methodologie en context. Bijvoorbeeld: kennis van sociale wetgeving, kunnen varen met een schip en elektriciteit kunnen leggen.
- Ondersteunende competenties omvatten technische competenties rond het gebruik van kantoortoepassingen (Word, Excel,…), software (specifieke IT toepassingen, een bepaald boekhoudkundig programma,...) of materiaal, maar ook talenkennis en schriftelijke en mondelinge communicatietechnieken.
In tegenstelling tot gedragscompetenties zijn er enorm veel vakgebieden en beroepen. Er bestaat dus geen uitputtende lijst van alle technische competenties.
Evaluatie van competenties in de selectieprocedure
Vanaf 1 januari 2025 hebben we een nieuw competentiemodel in gebruik genomen. Dit nieuwe model geldt voor alle selectieprocedures die gepubliceerd zijn vanaf 1 januari 2025 en voor alle jobaanbiedingen via bijkomende screening vanaf deze datum.
Voor selectieprocedures die nu nog lopen en gepubliceerd werden voor 1 januari 2025 geldt nog het oude competentiemodel, tenzij anders vermeld wordt in de vacature zelf.
Voor het selecteren van nieuwe medewerkers baseert de federale overheid zich op de evaluatie van gedrags- en technische competenties. Per selectieprocedure kiezen we zorgvuldig de competenties uit die we via een reeks testen bij alle kandidaten zullen evalueren.
We vermelden de gezochte competenties in de rubriek Competenties van elke vacature. Lees dus zeker aandachtig deze rubriek om te weten of een job bij jou past en, als je gesolliciteerd hebt, om je voor te bereiden op de testen.
We testen je technische competenties via deze types testen:
We testen je gedragscompetenties via deze types testen:
Als je op zoek bent naar de concrete vertaling van bepaalde gedragscompetenties op de werkvloer, kan je het competentiewoordenboek van de federale overheid en de competentiekaarten, die een handig overzicht geven, raadplegen. Je vindt er alle gedragscompetenties in detail (definitie, beheersingsniveaus, gedragsindicatoren,…). Op die manier beschik je over alle nuttige informatie om je optimaal te kunnen voorbereiden op de tests in jouw selectieprocedure.